Ostatnio, zainspirowana podręcznikiem „Diagnoza logopedyczna”, napisałam na Facebooku kilka zdań na temat rozwoju mowy małego dziecka. Nie sądziłam, że wywoła to taką lawinę pytań, dlatego dzisiaj przygotowałam dla Ciebie rozwój mowy w pigułce 🙂
Zanim przejdę do sedna to muszę zaznaczyć, że mowa dziecka nigdy, ale to nigdy nie rozwija się w izolacji, czyli na rozwój mowy zawsze, ale to zawsze mają wpływ takie czynniki jak:
- sposób jedzenia i picia
- sposób oddychania
- budowa narządów artykulacyjnych, wady anatomiczne, napięcie mięśniowe
- rozwój motoryki dużej (czyli po prostu to co dziecko robi całym ciałem – chodzenie, bieganie, skakanie…)
- rozwój motoryki małej (czyli rączki, o których ciągle Ci przypominam 😉
- percepcja wzrokowa, słuchowa, pamięć
No to do rzeczy! Co powinno mówić Twoje dziecko?
Mowa w pierwszym roku życia
Głużenie – ok 2 – 3 miesiąca życia dziecko zaczyna produkować dźwięki typu „gu”, „agy”, „gr” itp. jest to nieświadomy trening narządów artykulacyjnych 🙂
Co ważne, głużą również dzieci niesłyszące.
Gaworzenie – ok 6 miesiąca życia dziecko zaczyna produkować ciągi sylab np. mamamama, bababa, tatatata itp. Gaworzenie jest świadome, choć sylaby, które słyszysz nie mają jeszcze żadnego znaczenia (niestety Twoje 6 miesięczne dziecko nie mówi jeszcze mama 😉
Z czasem dziecko zaczyna naśladować samo siebie – gaworzenie samonaśladowcze – a ciągi sylab ulegają skróceniu i maluch coraz częściej mówi ma-ma, ta-ta, ba-ba itp.
Wyrażenia dźwiękonaśladowcze – miedzy 10 a 12 miesiącem pojawiają się pierwsze wyrażenia dźwiękonaśladowcze np. kiedy Twoje dziecko zobaczy psa, zawoła „hau, hau”, a kiedy upadnie na pupę powie „bach” itp.
WAŻNE!
JEŻELI DZIECKO GŁUŻYŁO, A NIE GAWORZY, NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ NA BADANIE SŁUCHU!
Mowa w drugim roku życia (czyli pomiędzy 12 a 24 miesiącem życia)
Dziecko zaczyna wymawiać pierwsze słowa z intencją, czyli ma-ma oznacza mamę, a ta-ta to faktycznie tato 🙂
Od teraz dziecko będzie rozbudowywało swój słownik, do końca drugiego roku życia, czyli do 24 miesiąca powinno opanować ok. 50 – 200 słów.
Mowa w trzecim roku życia (czyli pomiędzy 24 a 36 miesiącem życia)
To czas pierwszych zdań, dziecko zaczyna łączyć ze sobą dwa wyrazy, budując w ten sposób bardzo proste zdania np. „mama da”, „mama am am”, „mama hau”.
Teraz obserwujesz istną eksplozję mowy, Twój maluch każdego dnia przyswaja jakieś nowe słowo. W literaturze można przeczytać, że ok 30 miesiąca życia dziecko uczy się nawet 8-10 słów dziennie i dla jasności za słowa uważamy również wyrażenia dźwiękonaśladowcze np. hau, miau, bam, am itp.
Mowa w czwartym roku życia
Twój maluch właśnie zdmuchnął trzy świeczki na swoim torcie i zaczął czwarty rok życia.
Na tym etapie powinien znać ok 1500 słów, budować zdania złożone z kilku wyrazów, w których występuje podmiot, orzeczenie i dopełnienie. Dziecko w tym wieku potrafi powiedzieć np. „mamo daj mi sok bo chcę pić” oczywiście wymowa nadal ma charakter dziecięcy i nadal mogą wystąpić błędy gramatyczne 🙂
Mowa w piątym i szóstym roku życia
Kolejne lata to dalsze poszerzanie słownika, budowanie coraz bardziej złożonych wypowiedzi oraz umiejętność tworzenia narracji – dziecko potrafi opowiadać krótkie historie w sposób spójny i logiczny. To czas kiedy dziecko szlifuje swoją artykulację oraz gramatykę, popełnia coraz mniej błędów.
Mam nadzieję, że podobał Ci się ten artykuł, będzie mi niezmiernie miło jeśli zostawisz komentarz 🙂
